بسیاری از افراد صاحبنظر در حوزه ساخت و ساز بر این باورند که چرا زمانی که میتوان با صرف انرژی و هزینه کمتر یک ساختمان را با عملیات بازسازی دوباره احیا نمود، به سراغ تخریب کامل و ساخت یک خانه جدید باشیم که هزینه و زمان و انرژی دو چندانی را مصرف می‌کند با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد بازسازی ساختمان و ویژگی‌ها و مزایای آن با خبر شوید.
تفاوت بازسازی ساختمان و نوسازی
بازسازی ساختمان و نوسازی از نظر مفهوم لغوی تفاوت اساسی با هم دارند، پس مهم است بدانید که قصد دارید خانه تان را بازسازی نمایید و یا نوسازی، اما چطور؟ در ادامه توضیح می دهیم که تفاوت بازسازی و نوسازی ساختمان در کجاست؛
بازسازی خانه به منظور تغییر در ساختار خانه به منظور تعمیر قسمت های فرسوده و یا تطبیق با قوانین فعلی است. ممکن است در بازسازی ساختمان بتوانیم سلیقه شخصی را دخیل کنیم تا به طرح بازسازی مورد نظر برسیم؛ اما در نوسازی ممکن است در ظاهر کل خانه تغییر بوجود بیاوریم بی آنکه به ساختار و استحکام خانه کاری داشته باشیم و هدف ما دستیابی به ظاهر نو طبق سلیقه شخصی در ساختمان است در حین پروژه نوسازی نظر کارفرما حرف اول را می‌زند و همچنین ممکن است قسمتهایی از پروژه نوسازی وارد حوزه بازسازی شود.
چرا بازسازی ساختمان ضرورت دارد؟
زندگی و یا کار در ساختمان قدیمی با چالش‌هایی روبه‌رو است زیرا اجزای سازه‌ای ساختمان‌های قدیمی ضعیف و فرسوده هستند. همچنین، بازسازی یک خانه و یا حتی اداره یا یک ساختمان تجاری، اجزای سازه‌ای و عناصر معماری ساختمان شما را از هر نظر اعم از ظاهری و ساختاری بهبود می‌بخشد.
آیا بازسازی ساختمان مختلف با هم متفاوت است؟
ساختمان ها از منظر کاربری به انواع مختلفی دسته بندی می‌شوند این دسته ها شامل ساختمان با کاربری مسکونی، ساختمان با کاربری اداری، ساختمان تجاری، ویلا و … می‌باشد. این دسته بندی ها با هم تفاوت هایی دارد برای مثال ساختمان تجاری مجموعه‌ی بزرگی است که شامل واحدهای کوچک تجاری و فروشگاه‌های مختلف است که افراد با سلایق مختلف از آن بازدید می‌نمایند. از این رو تمامی این افراد باید از نظر امنیتی و رفاهی کاملا تامین باشند، در صورتی که ساختمان تجاری این امکانات را فراهم ننماید و از حالت سرویس دهی خارج گردد باید با انجام عملیات بازسازی، سرویس دهی ساختمان بازیابی شود.
بازسازی برای هر ساختمان با هر کاربری امری اجتناب ناپذیر است که در ادامه بیشتر و تخصصی تر در مورد بازسازی ساختمان با کاربری های مختلف به گفتگو می‌پردازیم:
بازسازی خانه مسکونی
اگر خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنید احتیاج به مرمت دارد و یا سالها از زمان ساخت آن گذشته است و می‌خواهید ساختار آن را به روز کنید، باید آن را بازسازی نمایید، برای بازسازی خانه مسکونی نظر و طرح مالک حرف اول را می‌زند؛ در صورتی که بازسازی محدود به بخش های داخلی خانه و مجموعه کارهای سطحی است احتمالا نیاز به مجوز از شهرداری نخواهید داشت (البته اگر قصد حذف یا اضافه نمودن تیغه دیوار را ندارید)، برای بازسازی قسمت خارجی و نمای ساختمان بایدنسبت به اخذ مجوز بازسازی ساختمان از شهرداری اقدام نمایید و سپس شروع به بازسازی کنید، برای اجرای بازسازی باید پیمانکار معتبر و ماهر برای بازسازی را انتخاب نمایید، اگر در این حوزه اطلاع چندانی ندارید با شرکت های مشاور ساختمان صحبت کنید و از آنها کمک بخواهید، در صورتی که مالک هستید می‌توانید تا حدودی سلیقه شخصیتان را وارد کار کنید اما باید مورد تایید پیمانکار مربوطه باشد.
بازسازی ساختمان اداری
یک مجموعه اداری شامل واحدهای مختلفی مانند واحد مالی، واحد پشتیبانی، واحد مدیریت، واحد تدارکات واحد ارباب رجوع و … است که هر کدام از این واحدها در فضای معماری مشخصی قرار داده شده اند، این فضاها از یکدیگر جدا هستند اما بنابر اقتضای فضای اداری در ارتباط مداوم با یکدیگر هستند، اگر هر قسمتی نیاز به بازسازی داشته باشد کل مجموعه درگیر بازسازی میشود. بازسازی فضای اداری باید با روح یک مجموعه اداری همگام باشد و آن را القا نماید. فضای اداری باید به نوعی باشد که بتوان چیدمان مربوط به یک فضای اداری را در آن ایجاد نمود.
بازسازی ساختمان تجاری
همانطور که در بالا اشاره شد، ساختمان تجاری کاربری خاصی دارد و از مجموعه‌ای از واحدهای تجاری ساخته شده است که شامل رستوران‌ها، کافی شاپ، مغازه و فضاهای تفریحی است که هر کدام در حوزه‌ی خاصی از تجارت فعالیت دارند. یک مجموعه تجاری برای اینکه فعالیت خود را حفظ کند نیاز به این دارد که مشتریان خود را همواره داشته باشد و برای حفظ مشتریان خود باید فضایی دلنشین و مطابق با سلیقه مشتری برای آنها فراهم گردد. در صورتی که احساس می‌کنید فضای تجاری شما با نیازهای روز مشتریان متفاوت است یا ساختمان تجاری شما قدیمی شده است، بازسازی ساختمان گزینه مناسبی خواهد بود.
بازسازی ویلا
ساختمان ویلایی معمولا سازه‌ای با ارتفاع محدود است که معمولا از یک یا دو طبقه ساخته شده است که در خیلی از موارد طبقه دوم دوبلکس است، خانه های ویلایی داری سقف شیروانی هستند، چون معمولا این خانه‌ها در نقاط مرطوب و پر باران ساخته می‌شوند. برای بازسازی خانه‌های ویلایی اصلی ترین نکته تامین امکانات رفاهی و آسایش ساکنان است در صورتی که ساختمان ویلایی سرویس دهی خود را به منظور تامین رفاه و آسایش ساکنان از دست بدهد باید بازسازی انجام گیرد؛ در بازسازی ساختمان ویلایی اضافه نمودن یک فضای جدید رونق بسیاری دارد؛ برای مثال میتوان در محیط بیرونی ویلا یک استخر روباز اضافه نمود و یا در صورتی که استخر از قبل تعبیه شده است میتوان جکوزی و یا سونای خشک به همراه رختکن اضافه نمود. ایوان و تراس ساختمان ویلایی از جمله فضاهایی است که پتانسیل خوبی برای بازسازی ارائه می‌کند و میتوان انواع طرحهای جدید را به آن اضافه نمود تا هم از حالت قدیمی خارج شود و هم امکانی برای استراحت و آرامش افراد فراهم نماید. نکته: از آنجا که خانه‌های ویلایی در نقاط خارج از شهر ساخته می‌شوند باید رفت‌وآمد کارکنان و انتقال مصالح به منظور بازسازی همواره فراهم گردد.
بازسازی خانه‌های قدیمی و کلنگی
خانه‌های قدیمی از گزینه‌های ردیف اول و آپشن‌های اصلی به منظور بازسازی ساختمان هستند زیرا در طول سالیان متمادی دچار آسیب دیدگی‌هایی شده‌اند و فرسوده گشته اند، بسیاری از مالکان به جای تخریب ملک کلنگی خود و ساخت یک اپارتمان جدید، ترجیح می‌دهند بافت سنتی خانه را حفظ نموده و با انجام بازسازی و در برخی موارد نوسازی، در عین حفظ حال و هوای سنتی خانه ساختمان را برای استفاده مجدد برای سالیان طولانی تر احیا و بازیابی نمایند، اینجاست که پیمانکاران و مشاوران بازسازی وارد عرصه شده و طرحهای خود به منظور بازسازی را به مالکان و کارفرمایان ارائه میکنند، با ظهور فناوری‌ها و مصالح نوین در حوزه بازسازی مانند انواع مصالح FRP، انواع مش و توری فایبرگلاس، ورق و لمینیت کربن، امکان بازسازی و مقاوم سازی ساختمان‌های قدیمی و کلنگی به مراتب آسان تر شده است و طرحهای نوینی در این حوزه ارائه شده است.
بازسازی خانه دوبلکس
خانه‌های دوبلکس معمولا از یک طبقه اصلی به همراه یک نیم طبقه ساخته شده‌اند که ارتباط آنها از داخل ساختمان و از طریق پلکان برقرار میشود، فضای نیم طبقه ممکن است شامل بخشهای مختلفی مانند سرویس بهداشتی و یا اتاق خواب ها باشد خانه های دوبلکس معمولا جزو ساختمان های دوبلکس محسوب می‌شوند و برای بازسازی آنها باید از روشهای نوین بازسازی و متریال با کیفیت استفاده نمود.
چک لیست بازسازی ساختمان چیست؟
چک لیست بازسازی ساختمان شامل یک لیست کامل از مجموعه اقداماتی است که به ترتیب از اول تاپایان دسته بندی شده است و دید کلی از تمام مراحل بازسازی ساختمان در اختیار مجری و کارفرمای پروژه قرار می‌دهد، تهیه یک چک لیست در ابتدا شاید کار پیش پا افتاده‌ای به نظر برسد اما در طول کار اهمیت خود را بروز می‌دهد، در ادامه مواردی که در یک چک لیست ساختمان گنجانده میشود آمده است:
- بررسی اسکلت ساختمان از نظر سازه‌ای (تا در صورت نیاز مقاوم سازی قبل از بازسازی صورت پذیرد)
- داشتن یک طرح کلی از بازسازی
- انتخاب یک پیمانکار معتبر
- مشورت با پیمانکار در خصوص مراحل بازسازی و بررسی بودجه مورد نظر برای دستیابی به بهترین طرح بازسازی
- قطعی نمودن طرح بازسازی
- مراجعه نمودن به مراجع قانونی (مانند شهرداری) برای اخذ مجوزهای مورد نیاز
- اقدام به تخریب قسمتهای مورد نظر برای شروع بازسازی
- بازسازی و تعمیر کفپوش ساختمان و در صورت نیاز بتن ریزی کف در صورتی که کف نیاز به بازسازی داشته باشد
- حذف یا اضافه نموده تیغه بندی دیوار
- نصب در و پنجره جدید
- بازسازی سقف به روش مطلوب مانند نصب کناف، سقف کاذب و یا مقاوم سازی سقف به روشهای مرسوم
- بازسازی و تعمیر سرویس بهداشتی
- نصب کفپوش جدید
- اجرای کارهای مربوط به دیوار مانند گچکاری و نازک کاری، رنگ و نقاشی دیوار، نصب کاغذ دیوار و اجرای طرحهای منطبق با دکوراسیون جدید
- اقدام به بستن داربست در نما برای حفظ امنیت افراد (در صورتی که بازسازی نما مد نظر است)
- بازسازی نما
- برق کشی و لوله کشی و تاسیسات
- نصب شیرآلات
- نصب کلید و پریز
- و پایان کار
اولین مرحله در بازسازی ساختمان کدام است؟
شاید به عنوان یک مرحله اصلی شناخته شده نباشد اما همواره برای هر پروژه عملیاتی داشتن ذهنیتی مشخص از تمام مراحل امری واجب است و به کارفرما و پیمانکار برای شروع کار اطمینان می‌دهد.
کدام قسمت از بازسازی ساختمان از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
پروژه بازسازی یک ساختمان یک پروژه کاملا یکپارچه و بهم پیوسته است که از ابتدای پروژه تا انتهای پروژه هر قسمتی که نادیده گرفته شود و یا بهای کمتری به آن داده شود پروژه را با مشکل روبه‌رو می‌سازد بنابراین نمی‌توان گفت که کدام قسمت از پروژه از اهمیت بیشتری برخوردار است در صورتی که ساختمان شما از نظر سازه‌ای با مشکل روبه‌رو باشد بحث مقاوم سازی مطرح میشود و ابتدا باید اجرای مقاوم سازی مد نظر قرار گیرد پس مقاوم سازی ساختمان همواره مهم تر از بازسازی بوده و در اولویت است.
انواع روشهای بازسازی ساختمان کدام است؟
بعد از اینکه زمان بازسازی را انتخاب کردید، برای دستیابی به هدف ایده‌آل خود باید طبق چک لیست عمل کنید. بسیاری از بسیاری از مالکان و کارفرمایان تصور میکنند برای دستیابی به هدف ایده آل تنها انتخاب پیمانکار مورد اعتماد کافی است. اما داشتن دانشی از پروژه بازسازی و چک لیست امری ضروری برای کارفرما است؟ بازسازی را میتوان به روشهای مختلفی انجام داد که کارفرما باید درباره آن تصمیم نهایی را بگیرد در ادامه به این روشها پرداخته‌ایم:
بازسازی ساختمان به روش حفاظتی
در این روش به استحکام سازه پرداخته میشود و سازه را در برابر انواع آسیب های سازه‌ای شامل تنشهای مکانیکی، تنشهای دینامیکی، شرایط نامساعد جوی، باربری ناکافی، ترک خوردگی سازه‌ای و … محافظت می‌نماید، بازسازی حفاظتی به نوعی مقاوم سازی هم نامیده میشود، در بازسازی حفاظتی باید از مهندسین سازه به منظور بررسی و آنالیز سازه استفاده کرد تا طرح مقاوم سازی و یا بازسازی حفاظتی را عرضه نمایند.
بازسازی ساختمان به روش بازسازی سبکی (Anastylosis)
آناستیلوزیس یک تکنیک در حوزه معماری بناهای تاریخی است که در واقع شاخه‌ای از علم باستان‌شناسی است که بر بازسازی ساختمان‌های آسیب دیده و آثار هنری از بین رفته تمرکز دارد، همچنین این روش بازسازی ساختمان تاکید بسیاری بر حفظ سبک ابتدایی، حفظ بافت اولیه و ظاهر بنا دارد. همچنین در این روش مهندسین و معماران سعی میکنند تا کمترین تغییر ممکن بر روی ساختمان انجام شود و هارمونی قسمت مرمت شده با سایر بخش ها حفظ گردد. از این رو با توجه به موارد ذکر شده میتوان گفت؛ این روش بازسازی ساختمان بیشتر برای مرمت آثار تاریخی و بناهایی ضرورت دارد که باید بافت و ظاهر اولیه‌ی آن حفظ گردد، استفاده میشود.
روش بازسازی ساختمان به شیوه‌ی پاکسازی سبکی
از دیگر انواع روش بازسازی ساختمان میتوان، به شیوه‌ی پاکسازی سبکی اشاره کرد. در این روش با نظر متخصص و مشاور بازسازی تصمیم گرفته میشود که تغییراتی که قبلا در سازه بوجود آمده صحیح نبوده و باید به حالت اولیه برگردد.
دلایل مختلفی میتوان برای حذف قسمت های بازسازی شده بر شمرد برای مثال ممکن است بنا به نظر متخصص، بازسازی صورت گرفته از نظر سازه‌ای به ساختمان لطمه وارد کند و یا بازسازی های صورت گرفته در قدیم با قوانین و آیین نامه‌های جدید تطابق نداشته باشد و …
بازسازی ساختمان به روش تکمیلی
در روش بازسازی ساختمان به شیوه‌ی تکمیلی، قسمتهایی از بنا را که به طور کامل فرسوده شده و یا به میزان زیادی آسیب دیده اند، تخریب میکنند. سپس عملیات بازسازی ساختمان آغاز و فرآیند تکمیل قسمتهای تخریب شده در پیش گرفته میشود. عملیات تکمیلی جان دوباره‌ای به پیکره‌ی ساختمان خواهد بخشید و قسمت های مرمت شده مجددا قابل استفاده خواهند شد. به طور کلی از این روش، جهت نوسازی و احیا ساختمان های فرسوده و قدیمی که در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفته ولی امروزه به خاطر آسیب دیدگی کاربری ندارد، استفاده میشود. این ساختمان‌ها در پایان عملیات تکمیلی مجددا مورد بهره برداری و استفاده قرار می گیرند.
بازسازی ساختمان به روش نوین
نکته‌ی مهم در بحث شیوه‌های نوین بازسازی ساختمان این است که، می بایست از مصالح و متریال نوین در این حوزه بازسازی استفاده نمود همچنین باید این کار به دست افراد متخصص و صاحب فن به مرحله‌ی اجرا در بیایند. مهندسین و معمارانی که قصد دارند تا از روشهای نوین و مدرن در فرآیند بازسازی استفاده کنند، باید به کلیه‌ی اصول و قوانین این روش بازسازی ساختمان آشنایی داشته و از تخصص و مهارت کافی برخوردار باشند تا بتوانند بحران و مشکلات پروژه را به نحوی دقیق و اصولی مدیریت کنند. همچنین موجب میشود تا مهندسین بتوانند پروژه را به خوبی به سمت اهداف از پیش تعیین شده هدایت کنند.
بازسازی قسمتهای مختلف خانه و ساختمان
بازسازی نمای ساختمان
هنگام طراحی نما برای خانه باید عوامل زیر را در نظر بگیرید این عوامل شامل سبک معماری، طرح رنگ، مصالح، ویژگی ها، نورپردازی و محوطه سازی و همچنین سبک خانه های اطراف شما. نکته کلیدی هنگام طراحی نما یک ساختمان، دستیابی به تعادل مناسب عناصر برای ایجاد تصویری است که نشان دهنده نحوه زندگی شما باشد.
بازسازی آشپزخانه ساختمان
به منظور بازسازی آشپزخانه باید بهبود و نوسازی محیط آشپزخانه در نظر گرفته شود که معمولاً با حذف چیزهای قدیمی و غیر ضروری و اضافه کردن اقلام مفیدتر و مد روز همراه می باشد. آشپزخانه به دلیل استفاده مکرر، ممکن است دچار فرسودگی گردد و به همین دلیل رو به بازسازی آشپزخانه می‌پردازیم. آشپزخانه یکی از محبوب ترین و شلوغ ترین مکان ها در خانه های ماست. مثلا برای پخت و پز، گفتگوی اعضای خانواده یا حتی پذیرایی از مهمان استفاده می شود. در نتیجه بازسازی آشپزخانه از جمله قسمتهای مختلف در فرآیند بازسازی است.
بازسازی سرویس بهداشتی ساختمان
بازسازی حمام و دستشویی میتواند حس و حال جدیدی به ساختمان شما ببخشد. مهمترین مزایای بازسازی سرویس بهداشتی و حمام شامل موارد ذیل می‌باشد:
- افزایش ارزش ساختمان از نظر قیمت
- بهبود ظاهر و زیبایی سرویس حمام و دستشویی
- حداکثر بهره وری از فضا
- بهبود کارایی و عملکرد فضا
بازسازی سرویس بهداشتی میتواند به شکل‌های گوناگونی انجام پذیرد مثلا با تعویض و یا تعمیر شیرآلات، نصب وان جدید، تعویض و یا تعمیر کفپوش و … .
بازسازی اتاق خواب
اتاق خواب به عنوان یک مکان ایده آل برای استراحت در طول شب و روز، باید از جنبه های مختلفی مناسب باشد. در صورتی که اتاق خواب ها با رنگ های قدیمی طراحی شده باشند. تعداد کمدهای دیواری در اتاق خواب ها کم باشد و یا حتی نور اتاق خواب کافی نباشد، می توان مراحل مربوط به بازسازی اتاق خواب را انجام داد تا اتاق خواب به یک اتاق ایده آل و مناسب یکی از اعضای خانواده تبدیل شود.
برای بازسازی اتاق خواب، یکی از چالش های پیش روی شما انتخاب یک شرکت معتبر است که حتما باید به آن توجه داشته باشید. سعی کنید که از شرکت های معتبر و با تجربه در حوزه بازسازی منزل کمک بگیرید. حتما در مورد هزینه مربوط به بازسازی کردن اتاق خواب از شرکت استعلام بگیرید تا بعدا هزینه زیادی به شما تحمیل نشود.
قیمت بازسازی ساختمان در سال 1402 چقدر است؟
برای بازسازی و ایجاد فضایی ایده آل باید آماده باشید تا بودجه‌ی نسبتا قابل توجهی را به آن اختصاص دهید؛ با وجود تورم فراوان در اقتصاد کشور و نرخ روز افزون ارز نمی‌توان پایه ثابتی را به عنوان بودجه نهایی یک پروژه بازسازی عنوان کرد اما میتوان فاکتورهایی را برشمرد که در قیمت و هزینه تمام شده بازسازی موثر واقع شود، این فاکتورها شامل: متراژ ساختمان، عمر ساختمان، طرح مورد نظر برای بازسازی ساختمان، فصلی از سال که برای بازسازی در نظر گرفته میشود و نیروی کار متخصص می‌باشد؛ در صورتی که تمام موارد گفته شده به درستی بررسی شود میتوان هزینه‌ها را کاهشی نمود البته مشورت کردن با پیمانکار و مطالعه پروژه های انجام شده قبلی نیز میتواند راهکار موثری برای رسیدن به روش بهینه باشد.
بهترین پیمانکار بازسازی را چگونه انتخاب کنیم؟
انتخاب پیمانکار بی شک یکی از مراحل بسیار مهم (اگر نگوییم مهمترین مرحله) در بازسازی ساختمان است. یک پیمانکار خوب میتواند تا حدودی تضمین کننده رسیدن به یک نتیجه دلخواه از بازسازی باشد. هنگام انتخاب یک پیمانکار برای بازسازی خود، این مراحل ساده میتواند به شما در انتخاب پیمانکار مناسب کمک کند.
- از تجارب دیگران استفاده کنید
- به اعتبار شرکت پیمانکار مورد نظر توجه کنید
- از شرکت پیمانکار نمونه کار انجام شده بخواهید
- با شرکت پیمانکار مورد نظر به صورت حضوری مصاحبه کنید
- مدارک و اعتبارنامه‌های شرکت را بررسی نمایید
جمع بندی و خلاصه
در این مقاله سعی کردیم تمامی نکات مهم در بازسازی را به زبانی ساده بیان کنیم. به طور کلی یک بازسازی اصولی و حرفه‌ای و منطبق با چک لیست ارائه شده میتواند شما را در دستیابی به بهترین نتیجه همراهی کند. در بازسازی یک ساختمان باید نکات ریز و درشت فراوانی را مد نظر قرار دهید تا به نتیجه مطلوب برسید. در این مقاله گام به گام دستیابی به یک نتیجه عالی حاصل از بازسازی ارائه گردید که امیدواریم مفید واقع گردد.
