تیرچه بلوک یک نوع سقف به شکل دال یک طرفه با ترکیب تیرچه، بلوک، یونولیت و بتن است که سطح نهایی سقف را تشکیل میدهد. مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، نقش بسیار مهمی در بهبود عملکرد این نوع سقف و جلوگیری از خرابی و آسیب دیدگی آن دارد. از این جهت روش های متداولی از جمله استفاده از ملات ترمیمی بتن، FRP و FRCM برای ترمیم تیرچه بدنی و مقاوم سازی آن وجود دارند که بسته به نیاز پروژه، شدت تخریب و آسیب میتوان از هر یک کمک گرفت. در ادامه مقاله ضمن بررسی دلیل ترمیم سقف تیرچه بلوک، قصد داریم در مورد روش ها و کاربرد های هر یک از آنها صحبت کنیم.
4 دلیل کلیدی برای تقویت و ترمیم سقف تیرچه بلوک در ساختمان
سقف تیرچه بلوک در ساختمان، نیازمند تحمل وزن بالایی است تا بتواند در برابر آسیب و خرابی مقاومت کند. با این وجود گاهی به دلیل خطا در طراحی سقف تیرچه بلوک، عدم ضوابط اجرایی و یا آسیب و تغییر بار وارده به سقف، این سقف قادر به تحمل نیرو های وارده نیست و نیاز به مقاوم سازی و ترمیم دارد. در این شرایط است که مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، به یک الزام تبدیل شده و باید با فرآیند های تخصصی و بهره گیری از دانش علمی انجام گیرد. در جدول زیر، دلایل مهم برای تقویت و ترمیم سقف تیرچه بلوک را مشاهده میکنید:
| دلیل مقاوم سازی | نمونه ها |
| خطا در طراحی سقف تیرچه بلوک | خطا در بارگذاری سقف تیرچه بلوک، فرضیات اشتباه مشخصات مکانیکی مصالح مصرفی، خطا در محاسبات آرماتور بالایی، عرضی، تقویتی یا کششی تیرچه بتنی، خطا در طراحی سقف تیرچه دارای بازشو، عدم طراحی تیرچه دوبل در دهانه های بلند، خطا در تهیه دیتیلهای اجرائی و … |
| عدم رعایت ضوابط اجرائی | عدم اجرای خیز منفی تیرچه، مقاومت فشاری ناکافی بتن 28 روزه تیرچه، برداشتن زود هنگام قالب و جکها، عدم اجرای کلاف میانی (عرضی)، عدم رعایت فاصله محور به محور تیرچه، عدم رعایت ضخامت بتن پوششی قسمت بالای سقف، عدم رعایت حداقل عرض تیرچه بتنی، اشکالات اجرایی در آرماتور گذاری تیرچه، عمل آوردن بتن با روش های نامناسب، عدم توجه به ضوابط بتن ریزی در شرایط خاص آب و هوایی، عدم نصب پایه اطمینان در دهانهها و چشمه های بزرگ، عدم اجرای صحیح آرماتور حرارتی، خطا در کنترل کیفیت |
| تغییر بار وارده بر سقف | تغییر کاربری ساختمان، تغییر آیین نامه های بارگذاری ساختمان، افزایش تعداد طبقات ساختمان، ایجاد بازشو در سقف تیرچه بلوک بتنی، قرار دادن تاسیسات روی سقف تیرچه بلوک مانند مخزن و… |
| آسیب های وارد بر سقف | ترک خوردگی تیرچه بتنی، خیز و شکم دادن سقف تیرچه بلوک، تیرچه بتنی با میلگرد دارای خوردگی، خردشدگی بتن تیرچه و… |
چگونه سقف تیرچه بلوک را تقویت کنیم؟ 5 روش مقاوم سازی
مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، یک اقدام تخصصی با هدف بهینه سازی مقاومت سقف در برابر بار های وارده است. این اقدام نه تنها در زمان تخریب و آسیب دیدگی، بلکه به عنوان یک روش پیشگیرانه برای جلوگیری از آسیب کلی سقف تیرچه بلوک انجام میشود. 5 روش مهم برای مقاوم سازی و ترمیم تیرچه بتنی وجود دارند که بسته به نیاز پروژه، نوع ضعف و شدت مورد نیاز مقاوم سازی میتوان هر کدام را انتخاب کرد.
- ترمیم بتن تیرچه با ملات ترمیم بتنی به صورت موضعی
- مقاوم سازی تیرچه بتنی به روش اضافه نمودن نوار های فولادی
- مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک به روش افزایش ضخامت دال از بالا
- مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک به روش FRP
- مقاوم سازی تیرچه بتنی به روش کامپوزیت FRCM
ترمیم بتن تیرچه با ملات ترمیم بتنی به صورت موضعی
در صورتی که آسیب دیدگی سقف تیرچه بلوک به دلیل ترک خوردگی بتن تیرچه، خرد شدن و کرمو شدن بتن باشد و بتن با میلگرد نمایان و خورده شود، میتوان از روش ترمیم بتن برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک استفاده کرد. ملات های ترمیمی بتن که به صورت موضعی در محل آسیب دیدگی استفاده میشوند، دارای انواع مختلفی از جمله پایه اپوکسی و پایه سیمانی هستند که متناسب با شرایط و نوع تیرچه بلوک، میتوان از هر یک از آنها استفاده کرد.
برای ترمیم بتن تیرچه با ملات ترمیم بتنی، لازم است که در ابتدا سطح تیرچه بلوک از هر گونه آسیب دیدگی و بتن پوسته پوسته شده تمیز شود. هر گونه آلودگی از جمله چربی، گرد و غبار و سایر آلاینده ها نیز باید از روی سطح سقف تیرچه حذف شوند. سپس با مرطوب کردن بتن موجود و اجرای ملات ترمیمی به صورت لایه به لایه، میتوان شاهد ترمیم سقف تیرچه بلوک به صورت صحیح و با بهترین کیفیت بود. این روش نه تنها برای افزایش مقاومت سقف تیرچه بلوک، برای بازسازی ظاهری تیرچه بلوک های خورده شده و آسیب دیده نیز به کار میرود.
مقاوم سازی تیرچه بتنی به روش اضافه نمودن نوار های فولادی
مقاوم سازی تیرچه بتنی به روش اضافه کردن نوار های فولادی، از روش های متداول برای تقویت خمشی تیرچه است. با این روش، ظرفیت باربری بهبود پیدا کرده و میتوان شاهد بهبود رفتار سازهای تیرچه و کنترل خیز بود. هر زمانی که تیرچه پاسخگوی بار های وارده نباشد، میتوان از این روش مقاوم سازی استفاده نمود.
اصلی ترین ماده اولیه به کار رفته برای تقویت خمشی تیرچه بتنی، ورق های فلزی با ضخامت کم تا زیاد است. اگر از ورق هایی با ضخامت پایین استفاده شود، میتوان آن ها را با ترکیب رزین اپوکسی به وجه کششی تیرچه بلوک چسباند؛ اما اگر از ورق هایی با ضخامت بالاتر استفاده شود، برای تضمین ثبات آن ها میتوان از پیچ ها و بولت های مهاری جهت انتقال برش استفاده کرد که در این صورت ابتدا ورق ها با رزین اپوکسی چسبانده میشوند و پس از آن از پیچ ها به عنوان میانگذار و کاشته شده استفاده میشود.
نکته مهمی که در این روش مقاوم سازی تیرچه بتنی باید مد نظر داشت این است که انتقال مناسب تنش میان بتن و فولاد، باید به درستی صورت بگیرد. از همین جهت آماده کردن سطح بتن قبل از اجرای نوار های فولادی که شامل زبر کردن سطح، حذف بتن ضعیف، گرد و غبار و چربی های اضافه است، میتواند باعث چسبندگی بیشتر نوار های فولادی و جلوگیری از لغزش آن شود.
مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک به روش افزایش ضخامت دال از بالا
بر اساس نشریه 543 «دستورالعمل طراحی و اجرای سقف های تیرچه و بلوک»، بتن فوقانی که برای سقف تیرچه بلوک استفاده میشود؛ همانند یک دال نازک است که با یک دهانه برابر با فاصله میان دو تیرچه، خمش موضعی را در محل بین دو تیرچه تحمل میکند. از این جهت تعیین ضخامت بتن استفاده شده باید با حساسیت بالایی انجام شود تا متناسب با طول دهانه و بار وارده باشد.
در صورتی که طراحی اولیه تیرچه بلوک اشتباه باشد یا بار وارد شده به سقف افزایش پیدا کند و یا ضخامت بخش بتنی در نظر گرفته شده پاسخگو نباشد؛ در این شرایط، باید از روش مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک با افزایش ضخامت دال از بالا استفاده کرد تا مقاومت دال بتنی افزایش پیدا کند و ضعف آن جبران شود. به منظور افزایش ضخامت دال از بالا، میتوان از روش بتن ریزی معمولی کمک گرفت.
بدین صورت که ابتدا سطح بتن قدیمی تمیز و آماده میشود. سپس با مرطوب کردن بتن قدیمی، یک لایه بتن به صورت هدفمند روی سقف با ترکیب آرماتور ها و میلگرد ها ریخته میشود تا به ضخامت مورد نظر برسد. این روش ترمیم تیرچه بتنی به دلیل داشتن آرماتور های منفی باعث افزایش مقاومت خمشی سقف نیز میشود. برای افزایش چسبندگی بتن جدید به بتن قدیمی، باید حتما وصله برشی در بتن قدیمی با روش های زیر انجام شود:
- ایجاد کردن سطح زبر با خرده سنگ یا چسب اپوکسی
- اضافه کردن میلگرد های میخچه ای فولادی
- ایجاد بتن اضافه در داخل فضا های خالی با قلاب شدن به دال اصلی
- پروفیل نبشی با اجرای میخچه فلزی (اجرا با چسب اپوکسی یا رول پلاک)
مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک به روش FRP
مقاوم سازی با اف آر پی، یکی از جدید ترین روش های مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک است که نقش کلیدی در افزایش مقاومت و جلوگیری از آسیب و خوردگی دارد. در این روش الیاف FRP به وجه تحتانی تیرچه بلوک یا همان ناحیه کشش متصل میشوند تا مقاومت آن را چندین برابر افزایش دهند. مزیت استفاده از این روش ترمیم تیرچه بتنی، سهولت اجرایی و وزن پایین ورق های FRP است تا بتوان بدون اضافه کردن وزن بار مرده، عملکرد سقف را بهینه کرد.
به منظور تقویت خمشی سقف تیرچه بلوک، میتوان از ترکیب الیاف کربن و ژل اپوکسی FRP و یا ترکیب ورق و لمینت کربن به همراه خمیر اپوکسی استفاده نمود. بررسی های مهندسان نشان میدهد که برای مقاوم سازی، استفاده از ترکیب ورق و لمینت کربن به همراه خمیر اپوکسی FRP، راه حل بهتری محسوب میشود.
قبل از اجرای این روش مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، سقف باید کاملا آماده سازی شود و هر گونه لایه های اضافه، پوسیدگی ها و …، حذف شوند. در صورتی که ورق های FRP روی یک سطح ناصاف قرار بگیرند، تمایل به صاف شدن دارند و این موضوع باعث ایجاد تنش جداشدگی میشود. از این جهت آماده کردن بخش تحتانی تیرچه بلوک برای چسباندن این ورقها اهمیت ویژهای دارد و پس از آن باید سطح مصالح اف ار پی را نیز از هر گونه آلودگی و گرد و غبار تمیزکاری کرد.
مقاوم سازی تیرچه بتنی به روش کامپوزیت FRCM
کامپوزیت FRCM، با روش مشابه با اف ار پی برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک استفاده میشود؛ اما به جای استفاده از الیاف و چسب رزین، از ترکیب مش فایبرگلاس و پلاستر در این کامپوزیت استفاده میشود. اختلاط مناسب پلاستر و ترکیب آن با الیاف شیشه، مقاومت مناسبی را تیرچه بتنی میبخشد. به ویژه در زمینه مقاوم سازی لرزهای، این سیستم کامپوزیتی به بهترین شکل عمل میکند.
به منظور ترمیم تیرچه بتنی با کامپوزیت FRCM، ابتدا باید سطح تیرچه بلوک آماده سازی شود. عمدتا این کامپوزیت در ناحیه تحتانی تیرچه نصب میشود. بنابراین، باید کل سطح تحتانی سقف تمیزکاری شده و هر گونه پوسیدگی و اضافه بتن از بین برود. صاف نبودن وجه تحتانی، مانع از چسبندگی صحیح کامپوزیت FRCM میشود، اما حساسیت آن در مقایسه با اف آر پی به دلیل اجرای یک لایه پلاستر پایین تر است.
پس از آماده کردن سقف، یک لایه پلاستر سیمانی یا پلاستر گچی روی وجه تحتانی سقف تیرچه بلوک اجرا میشود. سپس میتوان روی این پلاستر، یک لایه توری فایبرگلاس اجرا کرد و مجددا آن را با اجرای یک لایه پلاستر، مدفون نمود. این فرآیند ترمیم سقف تیرچه بلوک، نه تنها برای مقاوم سازی، بلکه برای بازیابی ظاهری و ایجاد سطح یکنواخت روی این تیرچهها اهمیت زیادی دارد.
بهترین روش ترمیم و مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک کدام است؟
ترمیم و مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، یک اقدام تخصصی است و باید با بررسی دقیق علت ضعف سازه، خرابی های ایجاد شده و میزان بارگذاری سقف صورت بگیرد. تنها مهندسان هستند که با انجام تست های تخصصی و شناسایی مشکلات رایج در سقف های تیرچه بلوک، بهترین روش مقاوم سازی را پیشنهاد میکنند.
ارزیابی فنی سقف تیرچه بلوک در مرحله اول اهمیت ویژهای دارد. در این ارزیابی، عواملی مانند خطا های طراحی اولیه، نقص های اجرایی، تغییرات بارگذاری و وجود ترک خوردگی ها و میزان خیز، بررسی میشوند. پس از آن، میتوان روش مناسب مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک را متناسب با نیاز پروژه تعیین و مراحل اجرایی را آغاز کرد.
از آنجایی که انتخاب روش نامناسب برای مقاوم سازی، میتواند عواقبی همچون اضافه بار مرده، تغییر غیر مطلوب رفتار سازهای و تمرکز تنش را به همراه داشته باشد، باید حتما برای تقویت سقف تیرچه بلوک از افراد متخصص کمک گرفت تا از آسیب های ثانویه جلوگیری شود. کارشناسان تکنوپل، در کنار شما هستند تا بهترین روش ترمیم تیرچه بتنی را با عملیات مهندسی و ارزیابی های لازم به شما پیشنهاد کنند.
نمونه دیتیل و نقشه اجرایی طرح مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک
اولین و مهم ترین قدم برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، در نظر گرفتن نمونه طراحی و نقشه اجرایی است. بدین منظور باید طراحی دقیق تقویت سقف تیرچه بلوک انجام شود تا نحوه اجرای پروژهها، شفاف، فنی و قابل درک باشد.
از آنجایی که بسیاری از مهندسان، چالش اجرای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک دارند، در ادامه قصد ارائه نمونه ای از دیتیل ها و نقشه های اجرایی مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک را داریم. در این صورت، درک نحوه طراحی و در نظر گرفتن دیتیل های اجرایی سادهتر شده و این موضوع به نفع مهندسان اجرایی میباشد. تاکید میشود که این موارد فقط نقش نمونه دارند و نباید به عنوان پایه و اساس محاسبات برای مهندسان قرار بگیرند.
هزینه مقاوم سازی سقف تیرچه بتنی چقدر است؟
با وجود اینکه مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، نقش کلیدی در افزایش مقاومت کل سازه دارد؛ اما همچنان بسیاری از کارفرمایان در مورد هزینه پرداختی آن چالش دارند. مهم ترین عامل موثر روی هزینه تقویت سقف تیرچه بلوک، روش انتخابی است. هر یک از روش های مقاوم سازی نیاز به مصالح متفاوتی دارند که تعیین کننده هزینه نهایی میباشند.
در مجموع قیمت یکسان و مشخصی را نمیتوان برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک در نظر گرفت و بسته به شرایط، متراژ سقف، تست های مورد نیاز و عوامل زیر، هزینه متغیر خواهد بود. اگر نیاز به استعلام دقیق قیمت تقویت تیرچه بلوک دارید، میتوانید با کارشناسان مقاوم سازی تکنوپل تماس بگیرید تا بر اساس فاکتور های زیر، قیمت را به شما اعلام کنند.
هزینه تست های مورد نیاز برای تشخیص وضعیت سقف تیرچه بلوک
اولین قدم برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، ارزیابی وضعیت سقف است که در این صورت باید تست ها و آزمایش های مختلفی انجام شوند. بخش زیادی از هزینه تست های مورد نیاز برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک شامل موارد زیر هستند:
- تست مقاومت فشاری بتنی
- بررسی کیفیت بتن
- تست PULL OFF
- تست مربوط به ارزیابی خوردگی آرماتور
- تست چکش اشمیت
- مغزهگیری از بتن (کرگیری)
- بررسی میزان خیز و تغییرشکل سقف
- تست نیم سل (Half Cell Potential) برای ارزیابی احتمال خوردگی آرماتور های تیرچه
هزینه این تستها بسته به دقت، نوع آنها و نحوه انجام متغیر است. به طور کلی، بسته به نوع آزمایش های مخرب و غیر مخرب، میتوان تعداد و دقت تست ها را تعیین کرد که این موضوع روی هزینه نهایی مقاوم سازی موثر است.
محاسبات و طراحی مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک
نحوه انجام محاسبات و طراحی مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، عامل مهمی در هزینه نهایی است. مهندسان محاسب با تحلیل وضعیت موجود و نتایج تستها، به صورت مهندسی شده سیستم مقاوم سازی را طراحی، دیتیلها و میزان مواد مورد نیاز را تعیین میکنند. هزینه طراحی تابعی پیچیده از سازه، نوع سیستم مقاوم سازی انتخابی، تعداد دهانه ها و وجود بازشو است و هر چقدر دیتیل ها پیچیدهتر باشند، هزینه هایی مقاوم سازی نیز افزایش مییابد.
هزینه خرید مصالح و اجرای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک
بخش کلیدی و مهمی از هزینه مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، مربوط به خرید مصالح و اجرای عملیات تقویتی است. بسته به نوع روش انتخاب شده برای تقویت تیرچه بلوک، میتوان از مصالح مختلفی نیز استفاده کرد. در صورت استفاده از نوار های فولادی، هزینه بالاتر از سیستم های کامپوزیتی است. با این وجود کیفیت مصالح، برند تولید کننده، میزان آماده کردن سطح قبل از اجرا، همه و همه روی هزینه خرید مصالح و دستمزد اکیپ های اجرایی موثر هستند.
طرح و اجرای تقویت و مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک
در صورت ضعف سقف تیرچه بلوک ساختمان، خیر غیر مجاز و ترک های نگران کننده، لازم است که حتما برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک اقدامات لازم انجام شود. تصمیم گیری صحیح جهت مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک، اقدام تخصصی و مهمی است که باید با تکیه بر تیم فنی متخصص و خدمات کامل طراحی و اجرا در نظر گرفته شود.
شرکت تکنوپل، با بررسی هر پروژه به صورت مجزا و شدت نوع آسیب، بهترین روش تقویت سقف تیرچه بلوک ساختمان را به شما پیشنهاد میکند تا نیازی به صرف هزینه های غیر ضروری نباشد. برای دریافت قیمت، مشاوره و ثبت درخواست طراحی و اجرای تقویت تیرچه بلوک، میتوانید همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.